Σε μια εποχή που οι ρυθμιστικές αρχές βάζουν όρια στην τιμολόγηση βάσει ατομικού κινδύνου, είναι σημαντικό να θυμηθούμε γιατί εξαρχής υπήρχε αυτή η σχέση.
Η ασφάλιση δεν είναι σαν ένα καρβέλι ψωμί ή ένα κουτί γάλα που κοστίζει το ίδιο για κάθε πελάτη. Το ψωμί και το γάλα έχουν το ίδιο κόστος παραγωγής, ανεξάρτητα από το ποιος τα αγοράζει. Το κόστος της ασφάλισης δεν είναι το ίδιο για όλους, επειδή η ασφάλιση σχετίζεται με τον κίνδυνο και κάθε άτομο έχει ένα πολύ διαφορετικό προφίλ κινδύνου, πυροδοτούμενο από πολλαπλούς παράγοντες.
Η τιμολόγηση που λαμβάνει υπόψη τον ατομικό κίνδυνο είναι απαραίτητη για μια βιώσιμη ιδιωτική ασφαλιστική αγορά. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για ασφάλειες όπως η κάλυψη περιστατικών καρκίνου ή κάποιας κρίσιμης ασθένειας ή αναπηρίας, προϊόντα που βοηθούν πολύ τα άτομα που τα έχουν ανάγκη.
Το underwriting, δηλαδή η εκτίμηση κινδύνου, είναι η διαδικασία που διατηρεί την τιμή των προϊόντων προσιτή. Ο περιορισμός ή η κατάργηση του προφίλ κινδύνου, έχει άμεσο αντίκτυπο στην τιμή και επομένως μειώνει την προσβασιμότητα της ασφάλισης.
Σε μια εποχή που οι ρυθμιστικές αρχές εξετάζουν όρια σε αυτό το μοντέλο επιλογής τιμής βάσει προφίλ κινδύνου, είναι σημαντικό να εξηγήσουμε γιατί τιμολογούμε την ασφάλιση με τον τρόπο που το κάνουμε.
Η ιδιωτική ασφάλιση, ειδικά προϊόντα όπως η ασφάλεια ζωής, είναι φθηνότερη από ό,τι υποθέτουν οι περισσότεροι άνθρωποι και πρέπει να είναι κατάλληλα τιμολογημένη καθώς η ζήτηση είναι πολύ ελαστική. Όσο υψηλότερη είναι η τιμή, τόσο λιγότερο την αγοράζουν οι άνθρωποι.
Για τους περισσότερους, η απόφαση αγοράς είναι μια πράξη εντελώς προσωπική, οπότε αν δεν νιώθουν ότι τους συμφέρει, δεν την αγοράζουν καθόλου, ούτε αγοράζουν μόνο το ελάχιστο. Αν αντιθέτως, νιώσουν ότι η αξία της είναι μεγάλη, τότε αγοράζουν “πολλή” ασφάλιση.
Με μαθηματικούς όρους, ένα τυπικό προϊόν ασφάλισης ζωής μπορεί να τιμολογείται με ετήσιο κίνδυνο ανά γεγονός, μικρότερο από 1 στα 1000. Με άλλα λόγια, αν 1000 άνθρωποι είναι ασφαλισμένοι και πληρώσουν όλοι το το ίδιο ασφάλιστρο κινδύνου και πάρουν εγγύηση για το ίδιο ποσό, θα υπάρχουν επαρκή κεφάλαια στην ομάδα για την πληρωμή μιας αξίωσης ετησίως.
Αν η συγκεκριμένη δεξαμενή κληθεί να πληρώσει μια δεύτερη απροσδόκητη αξίωση, το κόστος για όλους διπλασιάζεται. Οι ασφαλιστές διαχειρίζονται αυτόν τον κίνδυνο χρεώνοντας ένα ασφάλιστρο που είναι ανάλογο με τον πρόσθετο κίνδυνο που φέρνει κάθε ένα ξεχωριστό άτομο στην δεξαμενή, καθώς έτσι αποφεύγεται η περίπτωση οι άλλοι να πρέπει να σηκώσουν το βάρος του επιπλέον κόστους.
Τι είναι όμως δίκαιο;
Η αντιστοίχιση της τιμής με τις επιμέρους καταστάσεις κινδύνου είναι δίκαιη καθώς αντανακλά την ατομική αξία του προϊόντος και επίσης το κόστος παροχής αυτής της ασφάλισης.
Ουσιαστικά εξαναγκάζουμε άλλους να πληρώσουν περισσότερα για έναν κίνδυνο που δεν φέρνουν στην “δεξαμενή”, γεγονός που είναι απίθανο να θεωρήσουν δίκαιο. Αλλά τι θα συμβεί εάν χρεώναμε όλα τα άτομα την ίδια τιμή εισάγοντας την υποχρεωτική ασφάλιση, όπως συμβαίνει σε πολλές αγορές με περισσότερη κοινωνική ασφάλιση όπως η βασική υγειονομική προστασία;
Με ρύθμιση ή φορολογία ούτως ώστε να αγοράζουν όλοι το ίδιο είδος και ποσό ασφάλισης, είναι πράγματι δυνατό να αφαιρεθεί μεγάλο μέρος των ατομικών εκτιμήσεων κινδύνου από την ασφάλιση. Η πρόκληση εδώ είναι ότι οι άνθρωποι έχουν πολύ διαφορετικές ασφαλιστικές ανάγκες. Κάποιοι μπορεί να θέλουν να προστατεύσουν τα εισοδήματά τους, για παράδειγμα, ενώ άλλοι θέλουν να προστατεύσουν τις οικογένειές τους ή τις οικονομικές τους υποχρεώσεις.
Επομένως, οποιαδήποτε υποχρεωτική αγορά που καθοδηγείται από το κράτος μπορεί να συνεπάγεται ότι πολλοί άνθρωποι πρέπει να πληρώσουν για ασφάλιση που δεν ταιριάζει με αυτό που θέλουν και χρειάζονται.
Στην υποχρεωτικότητα, ένας 25χρονος μπορεί να δει το ασφάλιστρο του για ασφάλιση ζωής να αυξάνεται κατά 10 ή 20 φορές! Αυτό αντιπροσωπεύει μια πολύ ακριβή αξία για την κατάσταση κινδύνου του και θα ήταν λίγοι – αν όχι κανένας – αυτοί που θα αγόραζαν. Ένας 90χρονος, ωστόσο, θα εκτιμούσε πάρα πολύ την σταθερή τιμή και θα την αγόραζε με… κλειστά μάτια.
Το να αυξάνουμε τη συνολική τιμή για όλους, ώστε να πληρωθεί η πρόσθετη έκθεση σε κίνδυνο και οι περισσότερες/υψηλότερες απαιτήσεις της μεγαλύτερης ηλικιακής ομάδας, αυτό που θα κάνει στους νεότερους είναι να τους αποθαρρύνει περαιτέρω από το να ασφαλίσουν τη ζωή ή τη σύνταξή τους. Η ασφάλιση απαιτεί διασταυρούμενη επιδότηση μεταξύ διαφορετικών ομάδων κινδύνου, αλλά εάν αυτή η διασταυρούμενη επιδότηση είναι τόσο εκτεταμένη που επηρεάζει την αγοραστική συμπεριφορά, ολόκληρο το σύστημα σταματάει να έχει βάση.
Πόση απόκλιση μπορεί να απορροφήσει το σύστημα;
Ορισμένες αποκλίσεις κινδύνου μπορούν να αντιμετωπιστούν εφόσον η τιμή είναι κοινή για όλους, όπως έχουμε δει από την εισαγωγή κοινών τιμών σε ολόκληρη την ΕΕ.
Οι γυναίκες έχουν χαμηλότερο κίνδυνο από τους άνδρες για τους περισσότερους τύπους ασφάλισης, και κατά συνέπεια πλήρωναν προηγουμένως χαμηλότερες τιμές. Οι διαφορές δεν ήταν τόσο τεράστιες, ωστόσο, ώστε να διαταράξουν ουσιαστικά την πραγματική αγοραστική συμπεριφορά μόλις εισαχθούν κοινές τιμές. Οι ασφαλιστικές ήταν επίσης σε θέση να παρακολουθούν τις διαφορετικές εκθέσεις κινδύνου ανάλογα με το φύλο, έτσι θα μπορούσαν να κάνουν κράτηση και να ορίσουν κατάλληλα την κοινή τους τιμή. Η κοινωνία ουσιαστικά διαμορφώνει τα αποδεκτά κριτήρια διαφοροποίησης και οι ρυθμιστικές αρχές επιβάλλουν αυτές τις απόψεις μέσω προβλέψεων καταπολέμησης των διακρίσεων. Κατά τον καθορισμό αυτών των κανονισμών, ωστόσο, είναι είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι όσο μεγαλύτερη είναι η διακύμανση του κινδύνου, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η αναστάτωση στις προσφορές προϊόντων και στις τιμές.
Είναι τόσο ελαστική η ζήτηση για ασφάλιση;
Στην ιδιωτική ασφάλιση, η τιμή της ασφάλισης επηρεάζει μαζικά τη ζήτηση, όχι μόνο λόγω ατομικής επιλογής, αλλά και λόγω των ενεργειών μεσιτών και πρακτόρων των οποίων δουλειά είναι να βρουν το προϊόν με την καλύτερη αξία για τους πελάτες τους.
Ακόμη και για πιστωτική προστασία, η ασφάλιση είναι συνήθως προαιρετική, όπως είναι σίγουρα και η φύση των καλύψεων που θα επιλεγούν (ζωής, κρίσιμη ασθένεια, αναπηρία, ανεργία κ.λπ.). Προσθέστε την ευέλικτη επιλογή σχετικά με το ποιο όνομα θα μπει στο δάνειο και συνεπώς στην ασφάλιση, και γίνεται αμέσως φανερό ότι -ακόμα και σε αυτή την περίπτωση- κάθε απομάκρυνση από επιλογή βάσει κινδύνου θα έχει ως αποτέλεσμα να πληρωθούν περισσότερες αποζημιώσεις.
Οι πρόσθετες αξιώσεις πρέπει να πληρωθούν μέσω υψηλότερων ασφαλίστρων,
αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο να καταστούν ασφαλιστικά δάνεια απρόσιτα για την πλειοψηφία.
Πού οδηγούμαστε μετά;
Οι ασφαλιστικές αναγνωρίζουν τα ζητήματα και ήδη αναπτύσσουν λύσεις για όσους ενδέχεται να βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, εξαιτίας της τιμολόγησης με βάση τον κίνδυνο. Αυτά λαμβάνουν διάφορες μορφές σε διαφορετικές αγορές και εταιρείες. Περιλαμβάνουν αλλά δεν περιορίζονται σε:
- Μεγάλες επενδύσεις στη χρήση των τελευταίων κλινικών μελετών, ώστε οι ασθενείς να επωφελούνται από την πρόοδο της ιατρικής και οι ασφαλιστικές να τιμολογούν τα προϊόντα με βάση τα πιο πρόσφατα ιατρικά, στατιστικά και επιστημονικά δεδομένα.
- Συμβουλές προς πελάτες να κατευθυνθούν σε ασφαλιστικές εταιρείες που μπορούν να υποστηρίξουν καλύτερα τις ανάγκες προστασίας από υψηλότερο κίνδυνο.
- Συνεργασία με παρόχους υπηρεσιών που μπορούν να βοηθήσουν τον πελάτη για την καλύτερη διαχείριση της νόσου του.
- Ανάπτυξη προϊόντων ειδικά για ασθένειες, καθώς και ευκολότερη πρόσβαση σε ασφάλιση.
- Συνεχή προσπάθεια υπέρβασης των ορίων της μέγιστης δυνατής ασφαλισιμότητας.
Είναι προς το συμφέρον τόσο των ασφαλιστικών όσο και των πελατών να ασφαλίσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους. Οι ασφαλιστές πληρώνουν δισεκατομμύρια κάθε χρόνο σε όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, αλλά η ικανότητά τους να παρέχουν αυτά τα οφέλη εξαρτάται από την κατάλληλη επιλογή κινδύνου και την τιμολόγηση. Η αμφισβήτηση γύρω από το πώς οι ασφαλιστές το κάνουν αυτό, θέτει σε κίνδυνο τη διαθεσιμότητα, και σίγουρα την προσιτότητα των τιμών των προϊόντων που ωφελούν τόσους πολλούς ανθρώπους.
*Άρθρο γνώμης στο Insurance Europe Annual Report του Τζον Τέρνερ, επικεφαλής του τμήματος underwriting του κλάδου Ζωής και Υγείας στην Swiss Re της Ελβετίας.
Αναδημοσίευση: www.underwriter.gr